ახალ კვლევაში მკვლევრებმა დეტალურად აღწერეს, ჰუმანური იმუნოდეფიციტური ვირუსის (HIV infection) ლატენტური რეზერვუარების მდებარეობა და მოქმედების მექანიზმები — რაც წარმოადგენს მნიშვნელოვან ნაბიჯს ვირუსის საბოლოო განკურნების გზაზე.


კვლევის ძირითადი მიგნებები

HIV ინფექციის ფარული პერიოდი ასე იყენებს თავს: ვირუსული გენომი მასპინძელი უჯრედის დნმ–ში იმალება პროვირუსის სახით — ანუ ვირუსი არ გამოიმუშავებს ნაწილაკებს, რის გამოც იმუნური სისტემა  ან ანტირეტროვირუსული თერაპია ვერ ეწვევა მას.

ლატენტური რეზერვუარები ტრადიციულად ასოცირდებოდნენ T ხელიერი CD4+ უჯრედებთან, მაგრამ უფრო და უფრო მეტი მონაცემი მიუთითებსა, რომ ვირუსი იმალება სხვა ქსოვილებსა და უჯრედულ ტიპებშიც. PubMed+2Frontiers+2

ახალი მონაცემებით, ვირუსი სხვადასხვა ქსოვილში წყვეტს განსხვავებულ მიდგომას — მაგალითად, თავის ტვინის ქსოვილში ვირუსი უპირატესად იერღვევა დნმ-აქტიურობის წერტილებიდან (თუ შეიძლება ასე ვთქვათ) უფრო ნაკლებად აქტიურ გენომურ უბნებში. ასეთი ქსოვილ-სტრუქტურული და გარემოს სპეციფიური მიდგომა ეხმარება მას ათწლეულების განმავლობაში ორგანიზმში დარჩენაში.

კვლევაში გამოყენებულ იქნა იშვიათი ქსოვილოვანი ნიმუშები — სისხლი, მსხვილი ნაწლავი, საყლაპავი მილი, წვრილი ნაწლავი და კუჭი — იმ ადამიანებისგან, ვინც მონაწილეობდნენ კვლევებში აივ/შიდსის პანდემიის დასაწყისში. ასეთი ისტორიული მასალის გამოკვლევა მეცნიერებს საშუალებას აძლევს ვირუსს მის ბუნებრივ მდგომარეობაში შეისწავლონ.

მკვლევრები აღნიშნავენ, რომ „სად და როგორ“ ხდება ვირუსის ინტეგრაცია მასპინძელი უჯრედის გენომში, და როგორ განსხვავდება ეს პროცესი ქსოვილიდან ქსოვილამდე — არის საკვანძო ინფორმაციის წყარო სამომავლო მიზნობრივი თერაპიული სტრატეგიებისთვის.

რატომ არის იშვიათი ინფექციის „დაძინებული“ ფორმის ასე მნიშვნელოვანი კვლევა

როგორც ცნობილია, რომელი ვირუსი — ან სხეულის რომელ ნაწილში — ლატენტურ მდგომარეობაში რჩება, პირდაპირ განსაზღვრავს მკურნალობის სტრატეგიას და რამდენიმე ერის სამომავლო ახლებურ მიდგომას. HIVinfo+1

ანტირეტროვირუსული თერაპია (ART) ძალიან ეფექტურია ვირუსული გამრავლების დათრგუნვაში, მაგრამ არ მოქმედებს პროვირუსირებულ უჯრედებზე — რადგან ისინი არ წარმოადგენენ აქტიურ ვირუსს. HIVinfo+1

კვლევები მიუთითებენ, რომ ლატენტური რეზერვუარები პრაქტიკულად არ იცლება მას შემდეგ, რაც თერაპია აქამდე დიდი ხანია მიმდინარეობს — რაც კიდევ ერთხელ ხაზს უსვამს, თუ რის წინაშე ვართ თავს მკურნალობით განკურნების გზაზე. Johns Hopkins University+1

რას შეიმუშავებს ახლა სამომავლოდ მეცნიერება

მიზანია ლატენტური უჯრედების იმპლანტაციისა და მოქმედების მექანიზმების კიდევ უფრო წვრილად სწავლა, რათა განვითარდეს ტარგეტირებული თერაპიები — მაგალითად, უჯრედების ამოცნობა და განადგურება ან ვირუსის მუდმივი „დადუმება“.

ქსოვილ-სპეციფიკური ინფორმაციის გამო შესაძლებელი ხდება ისეთი განახლებული მიდგომების შექმნა, რომ ვირუსს ერთგვარად “გაჩუმდეს” ან გადაიყვანოს ისეთ მდგომარეობაში, რომლის დროულ გამოღვიძებასაც ორგანიზმი გართულებულად შეძლებს.

ასევე მნიშვნელოვანია ისტორიული ნიმუშების შენარჩუნებისა და მათი გამოკვლევის გაგრძელება — რადგან მათში გვხვდება ინფორმაცია ვირუსის გადანაცვლების, ინტეგრაციისა და ლატენტური სტაბილურობის შესახებ რამდენიმე ათწლეულია.

კვლევის მნიშვნელობა მოკლედ


უკანასკნელი შედეგები ქმნიან მნიშვნელოვან მეცნიერულ ფუნდამენტს იმასთან დაკავშირებით, რატომ რჩება HIV ორგანიზმში ათწლეულების განმავლობაში, რატომ არ ალღობს მხოლოდ ანტირეტროვირუსული თერაპია მის სრულ აღმოფხვრას და რა მომავალი გზებია გახსნილი ლატენტური რეზერვუარების მიმართულებით.


კვლევა Communications Medicine-ში გამოქვეყნდა.

გადმოწერე აპლიკაცია „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!


მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.

iPhone: https://apps.apple.com/fr/app/sheni/id6746877342?l=en-GB

Android: https://play.google.com/store/apps/details…

Telegram არხი: https://t.me/SheniEkimi

შენი ექიმი – ცოდნა ჯანმრთელობისთვის.

#შენიექიმი #sheniekimi #


გიორგიფხაკაძე #ჯანმრთელობა #აქხარისხია #drpkhakadze https://sheniekimi.ge/?p=62219